Kaçak çalışan yabancılar

 Dedim ya ben direksiyon özürlüyüm. Araba kullanamadığım için gideceğim her yere toplu taşıma araçlarını kullanırım. İstanbul trafiği malum olduğu üzere, başka araç kullanmak işkence oluyor. Kaybettiğiniz zaman da cabası…

 Toplu taşıtlarda seyahat etmek aynı zamanda da gözlem zenginliği yaratıyor. Türkiye gerçeklerine birebir şahit olunabiliyor. İşte ben de ülkemizin işsizlik sorununu âdeta katmerleyen yabancı işçi çalıştırma konusunda bir sohbete dâhil oldum. Şöyle ki;

Yanına oturduğum genç bir erkek sık sık etrafına bakınıyor ve durak anonslarına dikkat kesiliyordu. Biraz da telaşlı bir hali vardı. Bir iki durak geçtikten sonra dayanamadım ve ineceği durağı sordum; söyledi… Durağa daha çok olduğunu, ben daha sonra ineceğimi ve ona yardımcı olacağımı söyledim. Çok sevindi…

 İstanbul’da mesafeler uzun. Gençle sohbete koyuluyoruz. Özbekistan’dan gelmiş. Soydaş olmanın ve aynı dili kullanmanın rahatlığından olsa gerek- bende ona biraz fazla sevecen davranmış olabilirim- sohbet koyulaştı. Avcılar da bir mobilya firmasında çalışıyormuş. Ailesi de İstanbul’daymış. Kardeşleri, akrabaları hepsi birer iş bulmuşlar ve çalışıyorlarmış. Oturma ve çalışma izninin olduğunu söyledi. Bütün ailesinin çalışmasına ister istemez biraz canım sıkılmıştı. Öyle ya, bizim gençlerimiz işsiz gezerken…

 Kendimi tutamadım ve ne kadar ücret alıyorsun dedim. “Bin sekiz yüz lira” dedi. O zaman sigortasız çalışıyorsun dedim. Çünkü asgari ücretin altındasın. Bu tutara işçi çalıştırılması yasak...  Bu durumda senin çalışma iznin de yoktur. Biraz şaşırdı. “Sigortam var ama ülkemde var” dedi. “Burada sayılmıyor mu?” diye sordu. Sen bu durumda Türkiye’de sigortasız çalışıyorsun, bu durum senin çalışma izninin olmadığını gösteriyor diye tekrar ettim. Bu sefer, çalışma izni olmadığını itiraf etti. Nasıl alabileceğini sordu. Çalıştığınız firma müracaat etmeli, ya da sizin Türkiye’de derneğiniz var sanırım,  onlardan da yardım isteyebilirsin dedim. Burada işin ilginç tarafı, farklı yerlerde çalışan akrabaları da ayda bin sekiz yüz lira ücret alıyorlarmış.

 Bu olayın fotoğrafını şöyle çekebiliriz: Yabancı işçiler ağırlıklı olarak çalışma izni olmadan, sigortasız ve asgari ücretin altında çalışıyorlar. Hal böyle olunca da işverenler kendi vatandaşının maliyetine katlanmamak için yabancı işçi çalıştırmayı tercih ediyorlar. Türkiye’de beş milyona yakın yabancı olduğunu ki çoğu Suriyeli, bunların yaklaşık üç milyonunun çalışabilecek durumda olduğunu düşünecek olursak, (hepsi olmasa da) Türkiye, kaçak işçi çalıştırma cenneti olmuş gibi görünüyor. Bizim gençlerimiz de iş bulabilmek ümidiyle İŞKUR önünde uzun kuyruklar oluşturuyor.

 Eskiden Sosyal Sigorta Kurumu’nun (SSK, günümüzde SGK) iş müfettişleri vardı. Bunlar her sabah işe çıkar, sessizce firmalara gelir, işçilerle konuşur, işe ne zaman girdiklerini ve maaşlarını not ederlerdi. Daha sonra personel bölümüne gelip aldıkları notları bordrolar ile karşılaştırırlardı. Sigortasız çalışan ya da maaşı düşük gösterilen bir işçi tespit edilirse, firma, geçmişe dönük olarak ağır pirim ve cezalarla karşı karşıya kalabilirdi. Mimlenmiş bir firma ise müfettişlerin âdeta uğrak yeri olurdu. Sigortanın iş müfettişleri, iş yerlerinin korkulu rüyasıydı. Ama bu sistem sanırım 10 ya da daha fazla süredir işletilmiyor. İş müfettişi diye bir unvan kaldı mı bilmiyorum…

 İşyerlerindeki kaçak işçiler yetmezmiş gibi, siyahı, beyazı, melezi, köprü üstlerinde cüzdan, kemer, elektronik eşya vb. tezgâhlar da satış yapıyorlar. Onları, zabıtanın kovaladığına da şahit olmadık. Bizim gariban seyyarları acımasızca kovalayan zabıtalarımız, bu yabancıları görmezden geliyor olsa gerek…

 Şimdi birileri ırkçılık yapıyorsun diyecek ama bunun ırkçılıkla bir ilgisi yok. Biz kendimizi doyuramazken yabancıları nasıl doyuralım?  Neden bu ülkenin çocukları işsiz gezsin? İstihdam patlaması sorunu var da bunu yabancı işçilerle mi gideriyoruz? Geçin bunları bir kalem… Bizim insanımız, gencimiz, üniversite mezunumuz işsiz ve aç geziyor…
**
Türkiye de denetim mekanizmaları çalıştırılmıyor. Şikâyet mekanizması da işlemiyor. Bu durum iş dünyasını da kapsıyor. Kaçak işçi çalıştırılması konusunda işveren memnun... Sonuçta işçilik maliyetleri düşüyor… Olan Türk ekonomisine ve gençlere oluyor. Kayıt dışı işlemler artıyor. Devletin vergi kaybının yanı sıra SGK’ da prim kaybına uğruyor.

 Yabancı (kaçak) işçi sorununa bir çözüm bulunmalı. Ya bu insanlar ülkelerine geri gönderilmeli ya da kaçak çalışmalarına izin verilmemeli. Bunun için ciddi bir devlet politikası gerekiyor.  Aksi takdirde, yabancı istilasına uğrayan Türkiye’de önlenemeyen işsizlik nedeniyle beyin göçü daha da artacak; tabi intiharlarda…

Yazık bu ülkeye!

 Tülay Hergünlü

İstanbul, 14 Aralık 2019

Yaralı diz katliamı

ABD’de Temsilciler Meclisi’nde Ermeni Soykırımı iddiaları kabul edilmiş. Batılı ülkelerin siciline baktığınız zaman, nasıl bir yüzsüzlük ve utanmazlık ile karşı karşıya olduğumuzu anlamak işten bile değildir. Geçmişleri soykırım ve cinayetlerle dolu olan bu ülkelerin Türkiye’yi sözde “soykırım” ile suçlamalarının altında yatan gerçek Türk milletinin malûmudur; Böl, parçala, yönet… Bunun için etnik ve dinci kimlikleri kullanıp, terörü besliyorlar ve Türkiye’nin üzerine salıyorlar…

Bu toprakların üzerindeki emellerinden vazgeçmeyecekler… Biz sözü daha fazla uzatmadan Amerika Birleşik Devletleri’nin kanlı geçmişine ve de Kızılderili katliamlarına şöyle bir göz atalım; bakalım bir numaralı soykırımcı ülke hangisiymiş!

ABD’nin soykırım sicilini araştırdığımızda Forrest Carter’in “Dağlardan Sorun Beni” adlı romanından şöyle bir alıntıya rastladık: 

“Cochise, Yıldızlı Şef’le tartışmıştı. ‘Hepimiz için yer var. Vadinin daha ilerisinde yaşayabiliriz. Biz de Amerika Birleşik Devletleri’nin yurttaşı olabilir, kendi topraklarımıza sahip olabilir ve sizin yaşayış biçiminize uyarız.’  Yıldızlı Şef, Cochise’e uzun bir süre bakmış ve yanıt vermişti: ‘Amerika Birleşik Devletleri’nin yurttaşı olamazsınız. Kendi topraklarınız olamaz.’  Cochise, ‘Neden?’ diye sormuştu. Yıldızlı şef omuzlarını silkmişti: Kızılderililer halk değil yasa böyle...”

Evet, dünyanın jandarmalığına soyunan ABD’ye göre kendisi dışındaki ülkelerin halkları halk değildi; onlar katledilmeli, köleleştirilmeli ve ABD’nin çıkarlarına hizmet etmeliydi. Zaten bu ülkelerde demokrasi de yoktu… ABD’nin bu düşünce tarzının günümüzde de hiç değişmediğini görüyoruz. İşte Felluce katliamı…

Amerika’nın yerlileri olan Kızılderililer, sömürgeciler kıtaya varmadan önce o topraklarda yaşamaktaydılar. “Beyaz adamlar” Yeni Dünya’ya vardıklarında dünyada toplam 400 milyon insan yaşıyordu. Bu insanların beşte biri ise bu kıtadaydı. Bugün ABD’de çok az sayıda yerli yaşıyor. Yani 80 milyon Kızılderili’den 70 milyonu öldürülmek ve köle olarak satılmak suretiyle kıtadan silindi. Avrupalılar, Amerikalı Kızılderilileri köle olarak satmak için gemilerle Avrupa’ya taşırlarken bir yandan da Afrikalıları aynı amaçla Amerika’ya taşıyorlardı.

İşte ünlü Amerikalı aktör Marlon Brando’nun 1973 yılında “Baba” filmiyle Oscar’a layık görüldüğü ancak  “Yaralı Diz” katliamı nedeniyle reddettiği,  kendi el yazısıyla kaleme aldığı ve ödül töreninde Kızılderili yardımcısına okuttuğu konuşma metninden çarpıcı bir bölüm:

“200 yıl boyunca toprağı, ailesi ve özgür olma hakkı için savaşan Yerli halka şöyle dedik: ‘İndir silahını arkadaş gel birlikte oturalım. İndirirsen eğer silahını arkadaş senle barıştan söz ederiz, senin hayrına anlaşırız birlikte.’ Silahlarını indirdiklerinde onları katlettik biz. Onlara yalan söyledik. Onları topraklarından koparmak için kandırdık. Onları açlığa mahkûm ettik ki antlaşma dediğimiz ama hiçbir zaman da andımıza sadık kalmadığımız o hileli anlaşmaları zorla imzalasınlar. Onları, yalnızca yaşamın anımsayacağı kadar uzun bir süredir yaşam vermiş bu kıtada dilencilere döndürdük. Ve tarihi istediği kadar çarpıtılmış dahi olsa, nasıl yorumlarsanız yorumlayın; biz doğru yapmadık. Ne adil davrandık ne de dürüst…”

Bu sözler ABD’nin geçmişindeki Kızılderili soykırımının kendi vatandaşı tarafından itirafıdır. Bir de zenci düşmanı ve ırkçı örgütlerin babası sayılan Klu Klux Klan örgütü var.

Sicilinde soykırım ve köleleştirme olmayan tek devlet Türkiye Cumhuriyeti Devleti’dir. Tarihi çarpıtarak, gerçekleri yok sayarak iç siyasetlerine ve emperyalist çıkarlarına malzeme yapanlar bir gün kendi halklarının ve tarihin önünde utanç içerisine düşeceklerdir…

“(...) Beyaz adam; anası olan toprağa ve kardeşi olan gökyüzüne, alınıp satılacak, işlenecek, yağmalanacak bir şey gözüyle bakar. Onun bu ihtirasıdır ki; toprakları çölleştirecek ve her şeyi yiyip bitirecektir.”[1]

Gelelim ABD’ nin soykırım olarak nitelendirilebilecek yakın tarih katliamlarına:

70 milyon Kızılderili katledildi. 15 milyon Afrikalı köleleştirildi, 35 milyon Afrikalı işkence ve kötü muamele nedeniyle öldü. Japonya’ya attığı iki atom bombası sonucunda 350 bin kişi öldü. Binlerce insan sakat kaldı. Vietnam’da 3 milyon sivil öldürüldü. ABD, portakal gazı ve napalm gibi kimyasal silahlar kullandı.  Kuzey Kore’de bombalamalar sonucunda 4 milyona yakın insan öldü. Küba’da 60 bin kişi ABD destekli Batista birliklerince katledildi. Almanya, Dresten’de 200 bin, Guetamala’da 200 bin, Kamboçya’da 1 milyon, Afganistan’da 1,5 milyon, (150 bini sivil), Irak’ta 1 milyon ve Suriye’de terör örgütü PKK/YPG’ ye verdiği silahlarla binlerce insanın ölümüne yol açtı. (Sözcü Gazetesi)

Tarihi gerçekler gösteriyor ki ABD, dünyanın en büyük soykırımcı ve katliamcı ülkesidir. Güçlü ekonomisi ve dünya üzerindeki “jandarmalık” görevi bu gerçeklerin üzerini örtememektedir. Marlon Brando’nun dediği gibi; ABD ne adil davranmıştır, ne de dürüst… Türkiye için ise asla güvenilmeyecek  sözde bir müttefiktir.

Tülay Hergünlü

1 Kasım 2019

Cumhuriyet;
Tarihi değiştiren muhteşem bir şahlanışın hayranlık uyandıran öyküsüdür.

Çanakkale’dir…
Gelibolu’dur…
Nusrat’tır...
Yenilmez Armada’nın darmadağın edilmesidir…
Arıburnu’dur… Seddülbahir’dir… Anafartalar’dır... Conkbayrı’dır… Kireçtepe’dir…
“Ben size savaşmayı değil ölmeyi emrediyorum” 
Uğrunda ölünendir…
Çanakkale’den geçirtmeyen bir direniştir.

Bandırma Vapuru’dur…
Samsun’da yakılan özgürlük meşalesidir…
“Milletin tek vücut olup, egemenlik esasını, Türklük duygusunu hedef kabul ettiği” bir kararlılıktır…
Amasya’dır;  “Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”
Erzurum’dur, Sivas’tır...
“Vatan bir bütündür, parçalanamaz.“
Misak-ı millî’dir…

İstanbul’dur…”Türk Milleti medeni kabiliyetinin, hayat ve istiklal hakkının ve bütün istikbalinin müdafaasıdır.”
16 Mart şehitleridir…

İnönü’dür… “Milletin makûs talihinin yenildiği” yerdir.

Tekâlif’i Milliye’dir… Halkın neyi var neyi yoksa bağışladığı topyekûn bir mücadeledir…

Sakarya’dır… “Hatt-ı müdafaa yoktur. Sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz”
26 Ağustos’tur… Büyük Taarruz’dur… Dumlupınar’dır... Başkomutanlık Meydan Muharebesi’dir…
“İlk hedefiniz Akdeniz’dir... İleri!”
9 Eylül’dür… İzmir’dir; dağlarında çiçek açan... Kadifekale’dir; surlarında ay yıldızlı al bayrağımızın dalgalandığı...

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ dir, Kuvay-i Milliye’dir.
Hamza Grubu’dur… Karakol Cemiyeti’dir… Mim- Mim Grubu’dur…

Nene Hatun’dur… Erzurumlu Kara Fatma’dır… Şerife Bacı’dır… Nezahat Onbaşı’dır… Halime Çavuş’tur… Hafız Selman Hanım’dır… Gördesli Makbule’dir… Çete Emir Ayşe’dir… Satı Çırpan’dır… Tayyar Rahmiye’dir… Asker Saime’dir… Melek Hanım’dır… Halide Edip’tir…
Elif’in kağnısıdır… Bebesinin üzerindeki battaniyeyi alıp, mermisini saran anadır…

“Verdiğim sözü yerine getiremediğim için yaşayamam” diyerek beylik tabancasıyla intihar eden, Miralay Reşat Bey’dir. Yarbay Nazım Bey’dir…
Seyit Onbaşı’dır… Seyit Ali Çubuk’tur… İlk kurşundur; Hasan Tahsin’dir… Antepli Şahin Bey’dir… Başını veren Kubilay’dır… Sütçü İmam’dır… Nurettin Paşa’dır… Yenibahçeli Şükrü’dür… Yüzbaşı Seyfettin’dir… Yarbay Nazım Bey’dir…
Yörük Ali Efe’dir… Köprülülü Hamdi’dir… Yahya Kaptan’dır… Eyüp Bey’dir…

Börekçizade Rıfat Efendi’dir…

TBMM’ dir…
“Millet mukadderatını doğrudan doğruya, eline aldığı ve milli saltanat ve hâkimiyetin bir şahısta değil, bütün fertleri tarafından seçilmiş vekillerden oluşan yüce bir Meclis’tir… Milletin saltanat ve hâkimiyet makamıdır.”

Dokuz ilke’dir…

Ata’nın yıllarca gönlünde gizlediği sır’dır...

Can verip, kan akıtılan; gözyaşı ve kanla sulanan vatan toprağıdır...
Kız kardeşimizin gelinliği, şehidimizin son örtüsüdür; Ay yıldızlı al bayraktır…
Vatan’dır…

Fatma’nın namusu, Mehmet’in onurudur…
Esir halkların sığınağı, kimsesizlerin kimsesidir…
Kadınlarımızın özgürlüğüdür...

İlimdir, fendir;
Aydınlanma savaşçılarının sönmeyen ışığıdır…

Atamızın en büyük mirasıdır...
Bir destandır…
Türk milletinin kurtuluş destanının şafağıdır, Cumhuriyet...

Cumhuriyet, Atatürk demektir, Türk Milleti demektir, biz demektir…
 “Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır”
Vazgeçmeyiz!

***
Cumhuriyetimizin 96. yılı kutlu olsun!

Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları ile gelmiş geçmiş tüm şehit ve gazilerimize rahmet diliyorum.
Vatan onlara minnettardır…

Tülay Hergünlü
İstanbul, 28 Ekim 2019

Yıl 1986; Konut Edindirme Yardımı (KEY) uygulamaya alındı. Çalışanların ücretlerinden belli bir oranda paranın kesilmesiyle işleyen fonda toplanan bu paralar, belli bir süre sonunda kolayca ev sahibi olması için çalışanlara faiziyle birlikte geri ödenecekti.

Yıl 1988; Tasarrufu Teşvik Fonu (TTF) (halk arasında Zorunlu Tasarruf Kesintisi) getirildi. Söz konusu fon, tıpkı KEY gibi yine işçi ücretlerinden belli oranlarda yapılan kesintilere, işveren katkısı da eklenerek Ziraat Bankası’nda açılan hesaplara yatırılmak suretiyle uygulanacaktı. TTF, çalışanların “Tasarrufa Teşvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların Değerlendirilmesi” amacıyla kurulmuştu.

Turgut Özal iktidarının icraatları olan bu fonlara ne oldu diye sorulacak olursa; büyük bir kısmı buhar olup havaya uçtu. Yıllar sonra, sadaka miktarı tutarlar halinde vatandaşa geri ödenerek tasfiye edildi. Anlayacağınız, ücretlerinden cebren kesilen bu paralar vatandaşın hiç bir işine yaramadı.

2000 yılı geldiğinde hayatımıza yeni bir fon daha girdi: “İşsizlik Fonu” İşini kaybeden işçilerin güvencesi olarak planlanan İşsizlik Fonu için işçinin ücretinden her ay belli bir oranda kesinti yapılarak fona aktarılacaktı. Fon’a işveren ve devlet de belli oranlarda katkı sağlayacaktı. Tasarruf Fonu’na benzeyen bu uygulamada tek fark, işsizlere, işten çıkarıldıkları takdirde belli bir süre para ödemesi yapılacak olmasıydı.

Kendi isteğiyle işten çıkan işçiler ise ücretlerinden kesinti yapılmasına rağmen bu fondan yararlanamayacaktı. Gelinen noktada, İşsizlik Fonu’nda biriken paraların çok cüz’i bir kısmı işsizlere aktarılmakta, kalanı ise iktidarın inisiyatifine bırakılmaktadır. Kâğıt üzerinde var görünen İşsizlik Fonu’nun, bu parasızlıkta çatır çatır harcandığını tahmin etmek zor olmasa gerek…

Yıl 2019; Maliye Bakanı açıkladı: “Yeni Doğan Çocuğa Banka Katılım Finans Hesabı” getirilecekmiş. Yeni bir Fon olayı yani… Buna göre her yeni doğan çocuğa banka veya katılım finans şirketi hesabı açılarak, finansal sisteme katılım ve tasarruf erken yaşta teşvik edilecekmiş. Eskiden bankalar çocuklara kumbara verir bir de kumbara hesabı açarlardı. Zorunluluk yoktu. Ailelerin tercihine kalmıştı.

Anladığımız kadarıyla yeni sistem böyle değil. Burada zorunluluk söz konusu... Yani, çocuğunuz mu oldu, hemen bir banka hesabı açacaksınız ve kumbara yerine paraları banka ya da katılım şirketine atacaksınız. Bir nevi Bebelere Kumbara Fonu…
Burada önemli bir ayrıntı var; bebekler 18 yaşına gelene kadar ebeveynler bu hesaba dokunamayacaklarmış. Sonuçta paralar bankalarda toplanacak. Hal böyle olunca da ebeveynler dışında, birilerinin serbestçe dokunabileceği yeni bir kaynak daha yaratıldığını söylemek çok da yanlış olmasa gerek…

Tıpkı bundan önceki fon hesaplarında olduğu gibi, vatandaşa geri dönüşü olmayacak ve yine vatandaşın yani ana-babaların cebinden çıkan paralarla doldurulacak yeni bir fon…
Deniz bitti, paralar suyunu çekti. Zamanlama manidar… Kim bulduysa tebrik etmek gerek…

Tülay Hergünlü
İstanbul, 6 Ekim 2019

Türk Hava Kurumu (THK)

Yaz aylarında meydana gelen orman yangınları ile biraz daha nefessiz kalan Türkiye’de bu yıl her zamankinden fazla orman yangını meydana geldi. Yangınlar farklı noktalarda eş zamanlı olarak başlıyor. İzmirliler,  2 gün 5 saatte söndürülebilen Karabağlar yangınının aynı anda altı yerde çıktığını iddia ediyorlar.

Yangınlara ne yazık ki zamanında müdahale edilemiyor. Müdahale edilse bile kısa zamanda söndürülemiyor.  İddialara göre orman bakanlığı yangın söndürme işini özel bir şirkete vermiş. Bu şirket, yurt dışından kiraladığı helikopterlerle söndürme çalışmalarına katılıyormuş. Helikopterlerin hızının ve su kapasitesinin az olduğunu söyleyen uzmanlar, bakanlığın neden, dünyanın en büyük yangın söndürme filosuna sahip olan Türk Hava Kurumu’nun (THK) uçaklarını kullanmadığı sorularına Orman Bakanı şöyle cevap veriyor:

“El atından 20 uçakları olduğunu söylüyorlar. Hani nerede? Apronda 6 uçak gözüküyor. 3'ünün motoru yok. Vizontele’de bir sahne var ya ‘baba motor yok’ diyor. Aynen öyle... THK siyasetin oyuncağı haline dönmüş durumdadır. Ana muhalefet partisi ile birlikte hareket ediyor. … THK’'nın verdiği sertifikaların hiçbirine güvenmiyorum. THK siyasetin oyuncağı olmuş durumdadır. Ana muhalefetin oyuncağı olmuş.”

20 yıl THK’ da söndürme pilotu olarak çalışan Günay Ciyavul bakanı yalanlayan bir cevap verdi: “Şu anda havalanmaya hazır 5 uçak pistlerde bekliyor, bir tanesi İzmir’de”

Anladığımız kadarıyla THK’ da âtıl hale getirilerek kaderine terk edilmiş; önceki millî değerler gibi. Tartışmaları bir kenara bırakalım ve THK’ na neden karşı olduklarını anlatalım:

“Mustafa Kemal Atatürk’ün emirleriyle ilk olarak  “Türk Tayyare Cemiyeti’ kurulur. (1925) Onu, “Tayyare Makinist Mektebi” takip eder. (1926) Türkkuşu ise 1935 yılında kurulur.  Önce planör okulu, ardından paraşüt okulu faaliyete geçer. Abdurrahman Türkkuşu, Rusya’ya paraşütçülük eğitimine gönderilir. Rusya’dan dönüşünde ise ilk Paraşüt Okulu Müdürü olarak atanır.  Kendi adına ilk paraşütle atlayışını gerçekleştirir.

Türkiye’de yapılan ilk paraşütle atlama tarihi 1926’dır ve Almanlarla birlikte Ankara’da gerçekleştirilmiştir.  Vecihi Hürkuş yönetiminde havalanan uçaktan atlayan kişi de bir Alman paraşütçüdür. Atlamayı izleyenler arasında Atatürk’te vardır. İlk paraşüt kursu ise 1956 yılında açılacaktır. İlerleyen yıllarda Türkkuşu, askerî pilot eğitimini zamanla Türk Hava Kuvvetleri’ne devredecektir. Bu yıl ayrıca Tayyare Okulu adı ile motorlu uçak okulu açılır ve Türk Silahlı Kuvvetleri için pilot yetiştirmeye başlanır. Dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen, Tayyare Okulu’nun ilk öğrencilerinden olur... Türkkuşu, 94 yıllık varlığını günümüzde Türk Hava Kurumu (THK) olarak sürdürmektedir.”[1]

Evet, THK’ nın kısa tarihine bakacak olursak bizzat Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle kurulmuş olduğunu görüyoruz.

Onlar, Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet'i çağrıştıran her şeye karşılar…

Olay budur!

Tülay Hergünlü

İstanbul, 22 Ağustos 2019

Tarihi buluşmadan aklımda kalanlar

Türk ekranları 17 yıl sonra bir demokrasi şenliğine ev sahipliği yaptı. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) başkan adayları Ekrem İmamoğlu ve Binali Yıldırım birlikte programa çıktılar. Sürelerinin elverdiği ölçüde, düşüncelerini söylediler, taahhütlerini sıraladılar. (Üç dakikalık söz hakkı ise kim akıl etmişse amacına ulaşmış olmalı; çok kısaydı.) Bunlar çok güzel olaylar. Bu görüntüleri özlemişiz. İnşallah bu programlar tekrar edilir. Böylece vatandaş her iki tarafı da eşit şartlarda izleyebileceği için kafasındaki düşünceler netleşir, fikirleri yer değiştirir. Bu programlar aynı zamanda da insanları yumuşatıp, ülkedeki kutuplaşmayı ortadan kaldırır, ülkeye huzur getirir.

Öncelikle hakkını teslim etmek adına, dün akşamki programın gerçekleşmesinde Ekrem İmamoğlu’nun payını unutmamak gerek. Aday olduğu ilk günden itibaren sergilediği nefret söylemlerinden uzak, kucaklaştırıcı tavrı, güler yüzü ki ben ona “gülünce gözlerinin içi gülüyor” diyorum, bu konuda etkin rol oynamıştır. Binali Yıldırım’ın “zoraki de olsa” daveti kabul etmesi yine de olaya bir güzellik katmıştır. Ekrem İmamoğlu’nun Türkiye’yi gülümseten; çocukları, gençleri, kadınları coşturan bu tavrı, iktidar mensuplarında da bariz değişikliklere yol açmıştır. 31 Mart öncesi kara propaganda ve nefret söylemleri bir nebze de olsa terk edilmiştir. Cumhurbaşkanı, olması gerektiği gibi geri plana çekilmiştir. “Beka sorunu” yerini “Yunan, Pontus, Konstantinopolis” iftiralarına bıraksa da İmamoğlu’nun davranışları karşı tarafta rol model olmaya devam etmektedir. Programın sonunda “Birlikte aile fotoğrafı çektirelim” sözü üzerine Yıldırım’ın “Ben de sizi çaya davet ediyorum” demesi bu davranışın örnek alındığının açık göstergesidir.

Gelelim programa. Ekrem İmamoğlu program boyunca samimi ve biraz da heyecanlıydı. Dersini iyi çalışmıştı. Kadın çocuk ve gençlik ile işsizlik üzerine gerçekleştirmek istediği vaatlerini sıralarken, heyecanı gözlerden kaçmadı. Binali Yıldırım ise gergindi ve zaman zaman kural dışı olarak rakibinin sözünü kesmeye çalıştı. Vaatleri biraz havada kaldı. Özellikle gençlere “10 GB ücretsiz internet erişimi alacaklar. Müzeler ve tiyatrolar bütün gençlere ücretsiz olacak. Öğrencilere kırtasiye desteği var. …Motosikletle geçişler her iki köprüden bedava olacak…” gibi vaatler sadece tebessüm ettirdi. Ayrıca Binali Yıldırım’ın “biyoteknoloji vadisi, teknoloji üssü, büyük verinin işlenmesi ve yapay zekâ merkezi” olarak adlandırdığı büyük projeler, bir belediyenin tek başına hayata geçirebileceği projeler değildir. Bu projeler ancak merkezi hükûmetin desteğiyle gerçekleştirilebilir.

Binali Yıldırım fırsat buldukça CHP’ yi suçlamaktan da kendini alamadı. Seçimlerin CHP yüzünden yenilendiğini ve dikine betonlaşmanın CHP’ li ilçelerde olduğunu söyledi. Keşke İmamoğlu, Büyük projelere İBB’ den ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan ayrıcalıklı imar izinleri verildiğini, kupon arazilerin üzerinde tek yetkinin Cumhurbaşkanı’nda olduğunu hatırlatsaydı. Keşke İstanbul’da on yedi yıl öncesine kadar tarihi dokuyu bozacak kadar dikine betonlaşmanın olmadığını, sahillerin dev bloklara kurban edilmediğini söyleseydi ve İstanbul’da neden son on yılda bu yapıların mantar gibi çoğaldığı sorusunu sorsaydı... Ayrıca, Süleymaniye’nin siluetini bozan yapıların bulunduğu Zeytinburnu ilçesinin de AKP’ li olduğunu o zarif üslubuyla hatırlatsaydı... Aklına gelmedi sanırım.

Sözün kısası 25 yıldır İstanbul’u yöneten zihniyetin hâlâ, “dikine betonlaşmayı önleyeceğiz, yeşil koridorlar açacağız, dereleri ihya edeceğiz, ulaşımı rahatlatacağız, trafik sorununu çözeceğiz, babalar evine yarım saat erken gidecek, her mahalleye çocuk parkları kuracağız (İmamoğlu’nun beş yıl belediye başkanlığı yaptığı Beylikdüzü’nde her mahallede bir çocuk parkı ve çamlıklarda yürüyüş yolları mevcut) ve benzeri vaatleri karşısında insan şu soruyu sormadan edemiyor; “Bu güne kadar neredeydiniz?” Nitekim İmamoğlu bu vaatlere çok anlamlı bir cevap verdi:

“Bugün vaat verme pozisyonu bize aittir. Siz 25 yıla yakındır yönetimdesiniz. O anlamda vaat bize yakışır. Siz bir şey yapmamışsanız eylemleriniz yetersiz değilse ve bugün bunları vaat haline getirmişseniz bu mutluluk vericidir. Bizdeki açıklamaların takip ediliyor olması bizim söylemlerimiz üzerine oturmuştur. “

Bence programın en can alıcı tartışması İBB’ de ki israf konusu ve Binali Yıldırım’ın Sayıştay raporundaki çelişkisiydi. Fox TV moderatörü İsmail Küçükkaya’nın “Bir Sayıştay raporu var. Son 5 yılda 753 milyon bir zarardan bahsediliyor. Son zamanlarda çok tartışma konusu vakıflara ayrılan son 1 yılda 308 milyon lira. Belediye başkanı olunca siz nasıl yapacaksınız?” sorusu üzerine Binali Yıldırım: “Sayıştay raporunu gördünüz mü İsmail Bey. Sayıştay raporunda öyle bir rakam yok. 108 milyon mu ne. Bu yalan. Yalan olduğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından açıklandı” sözleriyle cevap verdi. Küçükkaya raporu okumadığını gazetelerden takip ettiğini söyledi. Ancak Ekrem İmamoğlu Sayıştay raporunu hem okumuş hem de yanında getirmişti. Çantasından çıkardı ve kameraya doğrultarak; “İstanbul’un en büyük sorunu yoksulluk. Kul hakkı meselesini çok önemsiyoruz.

Sayıştay denetiminden çıkan raporu arzu ederse Sayın Yıldırım’a takdim ederim. İETT ve İSKİ’ de 753 milyon TL’ye ulaştığını söylüyor. Yanıltılmış olabilir, aldatılmış olabilir. İstanbul’un bilboardlarına cevap yazdılar. Şu an bir seçim süreci, bunu kimler asıyor. 23 Haziran’dan sonra ona karar verir. Sadece İBB’ye ait, ihtiyaç fazlası araç kullanma 1810 araç. 7 personele bir binek araç düşüyor. Tasarruf yapacağız, ekonomik seferberlik başlatacağız. “ sözleriyle cevap verdi. Dersine iyi çalışmıştı ve işin en ilginç yanı, “Sayıştay raporunda öyle bir rakam yok. 108 milyon mu ne” diyerek hem İmamoğlu’nu hem de raporu yalanlamaya çalışan Binali Yıldırım’ın, Sayıştay raporunu okumadığını programda itiraf etmesiydi…
Vatandaş olarak bize de sormak hakkı düşmez mi? Kim yalan söylüyor?

Programı harfi harfine analiz edemem elbette ama şunları söyleyebilirim:
Ekrem İmamoğlu samimiydi ve kendi vaatlerini anlattı. Kısaca Ekrem İmamoğlu bizzat kendisiydi. Binali Yıldırım, samimi değildi, zoraki bir üslupla konuştu. Kendisi değildi, iktidarı temsil ediyordu. Bu tavrı hem sözlerine hem de vücut diline yansıdı. İktidarın geçmişte yaptıklarını anlattı. Hatta İzmir’de Ulaştırma Bakanı iken yaptıkları projelerden bahsetti. Vaat ettiği projeleri ise büyük ölçüde yine iktidarın yani merkezi hükûmetin yapabileceği projelerdi. İnandırıcılıktan uzaktı. Belki de baskı altında olduğu için böyleydi. Kim bilir, belki de İmamoğlu kadar özgür olsaydı karşımızda daha samimi ve içten bir Binali Yıldırım görebilirdik.
Sonuç olarak Ekrem İmamoğlu gerçekti, Binali Yıldırım temsilciydi…

Yine de bir vatandaş olarak her ikisine de bize bir demokrasi şöleni yaşattıkları için teşekkür ediyorum.
23 Haziran tarihinin demokrasimiz ve İstanbul halkı için iyilikler getirmesini diliyorum. Hak yerini bulacak ve her şey çok güzel olacak diyorum ve buradan gençlere sesleniyorum, kankanızı iyi seçin! 

Tülay Hergünlü
İstanbul, 17 Haziran 2019